23 kwietnia 2014 r.

23 kwietnia to data ustanowionego w 1995 roku przez UNESCO Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich. Główną ideą tego święta jest promocja czytelnictwa i ochrona własności intelektualnej prawem autorskim.

Tradycja obchodzenia Dnia Książki wywodzi się z Katalonii, kiedy to w 1926 roku wydawca, Vicente Clavel Andrés, wyszedł z pomysłem organizacji takiego święta. Dla Hiszpanów jest to ważna data także ze względu na obchodzenie dnia ich patrona – świętego Jerzego. Według tradycji, 23 kwietnia kobiety obdarowywane były przez mężczyzn czerwonymi różami, symbolizującymi krew smoka, którego pokonał ich opiekun. Hiszpanki wzamian za zdobyte dary ofiarowywały książki. Do tej pory zachowała się tradycja, że kupując tego dnia książkę w okolicach Katalonii, otrzymuje się kwiat.

W Polsce Światowy Dzień Ksiązki i Praw Autorskich obchodzony jest od 2008 roku. To święto, w którym dzięki zaangażowaniu księgarzy, pisarzy, wydawców wzrasta zainteresowanie literaturą wśród czytelników. Organizowane są spotkania z autorami, prezentacje książek, dyskusje, warsztaty i szereg innych wydarzeń czytelniczych w wielu miastach.

Ważnym tematem poruszanym w związku z obchodami święta jest szybko przeobrażający się rynek wydawniczy oraz postęp cyfryzacji. Wiąże się to z nowymi możliwościami, ale także zagrożeniami i problemami z prawami autorskimi. Tą sprawą zajmuje się UNESCO, przykładając się do kwestii edukacyjnych, przede wszystkim w zakresie edytorstwa i własności intelektualnej. Organizacja stworzyła Sieć Miast Kreatywnych, które mają za zadanie zapewniać równy dostęp do wiedzy w swoim regionie, a jednym z nich jest Kraków, jako siódme Miasto Literatury.

Po raz pierwszy temat międzynarodowej ochrony praw autorskich dzieł artystycznych i literackich poruszono za sprawą konwencji z 1886 roku. Ujednolicenie zasad ochrony autorsko-prawnej nastąpiło w 1952 roku w Genewie dzięki podpisaniu Powszechnej Konwencji o Prawie Autorskim. Od tej pory znak copyright oznaczający zastrzeżenie praw można zobaczyć na wszelkich wydawnictwach płytowych czy książkowych.